اگزوز خودرو بهعنوان یکی از راههای تنفسی خودرو، از جایگاه ویژه و بسیار مهمی برخوردار است. درصورتیکه در عملکرد اگزوز اختلال ایجاد شود، ممکن است دودهای خطرناک وارد اتاقک شده و باعث مصدوم یا کشته شدن سرنشینان شود.
این خرابی و اختلال به دلایل مختلفی ایجادشده و علاوه بر به خطر افتادن جان سرنشینان باعث خرابیها و واردکردن صدمات به قسمتهای دیگر اتومبیل مانند آینه تاشو برقی کیا سراتو میگردد. لوله اگزوز با ویژگیهای متعدد در خودروهایی که با استفاده از سوختهای فسیلی روشن و حرکت میکنند ضروری است.
عملکرد اگزوز خودرو
اگزوز خودرو دارای قسمتهای مختلفی مانند منیفولد، انبار اگزوز،کاتالیست، لولههای ربط و لولههای خروج دود بوده که عملکرد هرکدام از آنها موجب کارایی بهتر خودرو است. درعینحال اختلال و خرابی هرکدام از اجزای لوله اگزوز صدمات مالی و جانی ممکن است به بار بیاورد.
گازهای ایجادشده توسط ماشینهایی با سوخت فسیلی برای جانداران خطرآفرین بوده و ممکن است خطرهای جبرانناپذیری را برای کره زمین و ساکنان آن ایجاد کند. با پیشرفت علم و فناوری اگزوزهایی برای تبدیل و تصفیه گازهای مضر طراحی و ساخته شده است.
بسیاری از افراد از اگزوز با نام دودکش خودرو یاد میکنند. این اصطلاح تمیزی هوای داخل اتاقک را بیشتر به یاد میآورد. سرویسهای دورهای مانند دیگر اجزا خودرو شامل اگزوز هم شده و برای جلوگیری از علائم خرابی اگزوز مانند پوسیدگی، خرابی و آسیبهای جدی، باید در مدت معین پیگیری و بررسی شود.
بهطورکلی عملکرد و کارایی اگزوز خودرو خروج گازهای مضر و تبدیل آنها به آلایندههای کمضرر است. درصورتیکه راننده یا مالک خودرو به علائم خرابی اگزوز توجه نکند و گازهای مخرب از موتور به داخل خودرو برگشت کنند زیانهای جبران نشدنی ایجاد خواهد شد.
دلایل خرابی اگزوز ماشین (زنگ زدگی، سنسور اکسیژن، مبدل کاتالیست و …)
اگزوز ماشین ممکن است با عوامل مختلفی خرابشده و کارکرد منظم آن دچار اختلال شود. البته این خرابیها علاوه بر ظاهر لوله اگزوز خطرهای جانبی را برای موتور و خودرو و همچنین مانیتور ساینا و کوییک ایجاد خواهد کرد. این دلایل و عوامل را میتوان به سه دسته زنگزدگی، لرزش و استفاده نادرست تقسیم نمود.
اساسیترین دلیل مختل شدن عملکرد اگزوز زنگزدگی داخلی و خارجی است. در این قسمت از متن به تشریح عواملی که باعث خرابی اگزوز اتومبیل میشود خواهیم پرداخت:
-
زنگزدگی
این دلیل را در ابتدای کار باید به دو قسمت زنگزدگی داخلی و زنگزدگی خارجی تقسیم نمود. زنگزدگی خارجی بیشتر در فصل زمستان اتفاق میافتد. باران، رطوبت، برفهای ذوبشده و یخزدگی، همچنین نمکهای پاشیده شده در سطح جادهها برای جلوگیری از یخزدگی میتواند باعث زنگزدگی خارجی شود.
این آسیب از بیرون مانند آینه تاشو برقی جک اس 3 به داخل بوده و سبب خرابی میگردد. زنگزدگی داخلی اگزوز به دلیل بخار نشدن کامل آبهای داخلی آن بوده که در ترکیب با گازهای خروجی اگزوز ایجاد میشود.
-
منیفولد اگزوز
فشار اضافی و گرمای شدید و طولانی به اگزوز صدمه میزند. در ابتدا ترکهای کوچکی براثر گرم و سرد شدن در قطعه منیوفولد ایجاد میشود و بعد از مدتی ترکها به سوراخهای کوچک و بزرگی تبدیل میشود.
-
مبدل کاتالیست
از اصلیترین قسمتهای سیستم کنترل آلایندههای اتومبیل قطعهای به نام مبدل کاتالیست است. این مبدل، آلایندههای مخرب را به بخار و گازهای کمضرر تبدیل میکند. درصورتیکه بوی بد و تند گوگرد در داخل اتاقک پیچید یا کف اتومبیل بیشازحد گرم شد به این معنی است که مبدل کاتالیست مسدود شده است یا بهاصطلاح خفه کرده است.
-
سنسور اکسیژن
درصورتیکه ترکیب سوخت و هوا بعد از کارکرد غلیظ یا رقیقتر از حد معمول شود به افزایش یا کاهش سوخت خودرو میانجامد. درنتیجه این فرایند مبدل کاتالیست ذوبشده و موجب تشخیص اشتباه گازهای خروجی خواهد شد.
· فیلتر ذرات دیزل
فیلتر ذرات دیزلی به پاکسازی گازهای خروجی کمک میکند. باید طبق اصول مراقبت از خودرو هرچند مدت این فیلتر تمیز شده تا از مسدود شدن پیشگیری گردد.
-
لوله اگزوز
یکی از علائم خرابی اگزوزها تغییر صدای آن است. زمانی که عملکرد این قطعه مهم در خودرو مختل شود، صدای کاملاً مشخصی از خود ایجاد میکند و درنتیجه راننده متوجه بروز مشکل خواهد شد. در این صورت ممکن است اگزوز سوراخ شده یا زنگ زده باشد. گاها مشکل به حدی بزرگ بوده که بهتر است بهجای ترمیم به فکر تعویض کامل لوله اگزوز یا همان صدا خفه کن بود.
علائم خرابی اگزوز خودرو (صدا، لرزش، بوی دود و …)
بهطورمعمول در بهترین حالت یک اگزوز حدود 5 سال کارایی دارد. اما این بدان معنا نسیت که صاحب یا راننده بههیچوجه در طول این دوران پیگیر عمکلرد درست و بررسی دورهای سیستم اگزوز نباشد. درصورتیکه مشکلاتی مانند نشتی، سوراخ، ترک یا آسیب هرکدام از اجزای اگزوز مانند لوله، مبدل کاتالیست، حسگر اکسیژن و مینفولد در سیستم اگزوز ایجاد شود نباید بهآسانی از آن گذر کرد. ابتداییترین کار برای جلوگیری از بزرگتر نشدن آسیبها توجه به علائم خرابی اگزوز است.
سیستم خراب و محل اگزوز علاوه بر خطرات عمده که برای سرنشینان ایجاد میکند ممکن است باعث خرابی موتور و افزایش هزینههای جانبی خودرو شود. بنابراین به لرزشها، صداهای پتپت و تلق، روشن شدن چراغ چک و استشمام بوی دود که از علائم خرابی اگزوز است باید توجه نمود.
در این قسمت به بیان برخی از علائم خرابی اگزوز میپردازیم. برای آشنایی با آنها و جلوگیری از ضررها و خطرات بیشتر با ما همراه باشید.
-
صداهای ناهنجار
بهتر است بهمحض شنیدن صداهای غیرعادی از اگزوز حتماً به مکانیک مجرب و متخصص مراجعه کرده و جلوی مشکلات احتمالی دیگر گرفته شود. در بیشتر مواقع این صداهای غیرعادی و عجب خبر از مشکلات سیستم اگزوز خودرو میدهد.
-
لرزش
ممکن است با لرزش بیشازحد معمول خودرو مواجه شده باشید یا متوجه کاهش قدرت و شتاب همیشگی اتومبیل خود شده باشید. این اتفاقها احتمالاً با مشکلات و آسیبهای مربوط به سیستم اگزوز مرتبط باشد.
-
چراغ چک
از مهمترین دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو مشکلات ایجادشده در سیستم اگزوز است. بنابراین بهمحض مشاهده چراغ چک روشن، به دنبال بررسی علت آن باشید.
-
بوی دود
بوی دود منتشرشده در اتاقک خودرو نشاندهنده انتشار گاز منوکسیدکربن و کار نادرست سیستم اگزوز است. بررسی منشأ این اتفاق سریعاً باید پیگیری شود چراکه علاوه بر آسیبهای خودرو جان سرنشینان نیز در خطر است.
-
کاهش روند عملکرد سوخت خودرو
در هنگامیکه خودرو در حال کار درست و صحیح است، دود ناشی از کارکرد اگزوز از شیشه و آینه تاشو برقی پژو پرشیا به داخل کابین باز نگشته و موتور اکسیژن کافی را دریافت میکند. در راندمان سوخت خودرو مناسب خواهد بود. حال برعکس این قضیه را تصور کنید. در این حالت بیشک مشکلاتی در سیستم اگزوز پیشآمده که باید در اسرع وقت آن را بررسی کرده و تعمیرات لازم انجام شود.
سخن آخر
اگزوز خودرو برحسب طراحی و موتور آن و دوربین 360 درجه خودرو تولید میشود. علاوه بر امر حیاتی فیلتر گازهای خروجی ناشی از سوخت اتومبیل، برخی اوقات این اگزوزها برای افزایش زیبایی نیز به کار میروند. اگزوزها با انواع مختلفی چون تک خروجی، دو خروجی، دوگانه مختلف، دوطرفه و high performance طراحی و تولید میشود.
برای عملکرد بهتر و بدون نقص اگزوزها باید با جزئیات و عملکرد درست آن کاملاً آشنا بود. اگزوز و اجزای تشکیلدهنده آن ممکن است به دلایل مختلفی آسیب ببیند. این مشکلات در سه گروه لرزش، زنگزدگی و استفاده نابجا دستهبندی میشوند.
علائم خرابی اگزوز نیز شامل تغییر در راندمان سوخت، بوی دود، لرزش و روشن شدن چراغ چک است. بعد از مواجهشدن با هرکدام از این علائم باید تمامی بخشهای اگزوز مورد بازبینی و بررسی کارشناس خبره و ماهر قرار گیرد. البته با استفاده درست از خودرو و مراقبت و نگهداری صحیح اگزوز برای مدت بسیار طولانی سالم خواهد ماند و اختلالی در عملکرد آن ایجاد نمیشود.
عالی